Patiënt kiest trefzekerder door gebruik verrijkte keuzehulpen
Keuzehulpen worden verrijkt met steeds uitgebreidere informatie. De inzichten die patiënten opdoen over diagnose, behandeling en uitkomsten, helpt ze bij samen beslissen. “De beweging zit in een stroomversnelling”, stelt Michiel Hageman van PATIENT+, aanbieder van keuzehulpen.
PATIENT+ ontwikkelde meer dan 80 keuzehulpen. Ze zijn nooit helemaal af: zodra er nieuwe literatuur of een nieuwe richtlijn wordt gepubliceerd, wordt de keuzehulp daarmee in lijn gebracht. In het kader van het project Samen Beslissen zijn enkele keuzehulpen uitgebreid met PROMs en verrijkt met uitkomstinformatie uit landelijke databases. Daardoor krijgen patiënten meer inzicht in hun functioneren.
Aangepaste keuzehulpen
De 4 aangepaste keuzehulpen zijn bestemd voor patiënten met heup- of knieslijtage, een liesbreuk of galsteenlijden. Voor deze aandoeningen is gekozen, omdat ze vaak voorkomen en er bij de behandeling veel te kiezen valt. Doordat de PROMs-vragenlijsten zijn toegevoegd, krijgen patiënten nog beter zicht op hun functioneren en de mogelijke uitkomsten van behandelingen. “Op die manier zijn ze beter in staat om tot een gezamenlijk besluit te komen met de zorgverlener”, aldus Michiel Hageman.
Landelijke databases
Nieuw is dat informatie uit landelijke databases is toegevoegd aan de keuzehulpen voor heup- en knieslijtage. Daarmee krijgen patiënten nog meer informatie waarop ze hun beslissingen kunnen baseren. “We weten uit studies dat 94% van de patiënten een actieve rol willen vervullen in het besluitvormingsproces. Dat lukt niet altijd, omdat ze onvoldoende inzicht hebben in diagnose, behandeling en uitkomsten. Door gebruik van een keuzehulp zijn ze op de hoogte van de mogelijkheden en kunnen ze samen met de arts kiezen welke het beste bij ze past.”
Keuzehulpen leiden tot meer grip
Er wordt veel gebruikgemaakt van de beschikbare keuzehulpen. Mensen zijn positief over deze manier van begeleiding, merkt Michiel. “Doordat ze meer weten, krijgen ze meer grip op hun gezondheid. Uit studies blijkt dat mensen door die kennis minder angstig zijn over hun aandoening en de gevolgen ervan.”
Gebruikersonderzoek
De verbeterde keuzehulpen werden in 14 ziekenhuizen ingevoerd. Patiënten reageren er positief op, zo blijkt uit gebruikersonderzoek. “Zeer nuttig programma”, schrijft een gebruiker. Iemand anders stelt: “Het is een zeer duidelijke uiteenzetting van wat er van een eventuele operatie wordt verwacht. Een ieder die een operatie staat te wachten,zou deze keuzehulp in moeten zien.” Een derde patiënt reageert als volgt: “Deze keuzehulp was voor mij een bevestiging dat ik een goede keuze heb gemaakt.”
Meer inhoudelijke gesprekken met patiënten
De zorgverleners die keuzehulpen gebruiken, geven aan dat ze er tevreden mee zijn. Zij merken dat ze meer inhoudelijke gesprekken hebben met patiënten, omdat deze beter voorbereid verschijnen op de poli. Daardoor hoeven zorgverleners hoeven niet keer op keer hetzelfde verhaal te vertellen over de mogelijkheden, maar kunnen ze dieper ingaan op wat de behandeling voor de patiënt betekent. “Bovendien zijn ze beter op de hoogte van wat de patiënt belangrijk vindt en welke vragen hij nog heeft om tot een beslissing te komen.”
Noodzaak
Toch zijn nog lang niet alle zorgverleners geneigd om keuzehulpen te gebruiken, merkt PATIENT+. “Dat ze er zijn betekent nog niet dat zorgverleners ze ook benutten. Ze voelen niet de noodzaak om hun werkwijze te veranderen. Misschien vanuit het idee: we doen het toch al goed? Ik begrijp dat het een andere werkwijze is, dat vraagt om een gedragsverandering. Wij hopen dat dit nog meer draagvlak vindt en uiteindelijk de norm wordt.”
Minder herhaalconsulten nodig
Dat zou niet alleen een goede zaak zijn vanuit het uitgangspunt van samen beslissen, maar ook omdat het een efficiënte werkwijze ten goede komt. Zo zijn er over het algemeen minder herhaalconsulten nodig en zijn patiënten vaker tevreden over de geleverde zorg. “Mensen kiezen een behandeling die echt bij ze past en weten wat ze kunnen verwachten. Daardoor hebben ze minder spijt van beslissingen die ze hebben genomen. Daaruit mag je concluderen dat de kwaliteit van de zorg toeneemt.”
Stroomversnelling
Wat PATIENT+ betreft zit de beweging in een stroomversnelling. Na de 4 genoemde keuzehulpen worden er nog 72 uitgebreid met informatie. Door patiënten te volgen en analyses uit te voeren, kunnen de keuzehulpen nog meer worden gepersonaliseerd. “Op basis van deze gegevens kun je de kans op succes en falen voorspellen. Wat mij betreft is er nog een wereld te winnen.”
Meer weten?
Lees meer over dit project: Gepersonaliseerde keuzehulp voor patiënten in ziekenhuizen.