Gepersonaliseerde keuzehulp voor patiënten in ziekenhuizen

Praktijkvoorbeeld | 01-10-2021

Voor een patiënt kan het een uitdaging zijn om samen met zijn zorgverlener te beslissen wat voor hem de beste behandeling is. Het is belangrijk dat doelen en voorkeuren van de patiënt goed worden omschreven en vastgelegd om zo samen te beslissen. Een keuzehulp is een online hulpmiddel daarbij.

Een keuzehulp helpt de patiënt zijn doelen en voorkeuren aan te geven. Inmiddels maken 14 ziekenhuizen gebruik van een keuzehulp die zij aanbieden via hun websites.

4 verschillende keuzehulpen

Er zijn 4 verschillende keuzehulpen over heup- en knieslijtage, galsteen- en liesbreuklijden. De patiënt logt online in op een keuzehulp, waarna hij informatie leest over zijn aandoening en de mogelijke behandelingen. Ook krijgt hij vragen voorgelegd waarmee hij meer inzicht krijgt in zijn voorkeuren. Hiermee kan de patiënt gerichter het gesprek aangaan met zijn zorgverlener, over de behandeling die het beste bij hem past. Zo wordt de zorg beter.

Keuzehulpen aangevuld met uitkomstinformatie

Met dit project is een versnelling gegeven aan het thema Samen beslissen door de al ontwikkelde keuzehulpen aan te vullen met voor de patiënt belangrijke uitkomstinformatie over de mate van functioneren en pijn na een operatie. Maar ook een terugkoppeling over het functioneren van de patiënt op het moment van het maken van de beslissing. Denk hierbij aan de mate van kwaliteit van leven, functioneren en pijn. De keuzehulpen over heup- en knieslijtage zijn daarnaast aangevuld met uitkomstinformatie uit landelijke registraties, over de mate van tevredenheid en complicaties na een operatie. 4886 keuzehulpen zijn door patiënten ingevuld, waarvan 746 heupartrose- en 730 knieartrose keuzehulpen, en 1994 liesbreuk- en 1416 galsteenlijden keuzehulpen.

Met elkaar voor elkaar gekregen

In het project is samengewerkt met de Patiëntfederatie Nederland, de NOV, verschillende ziekenhuizen, keuzehulpontwikkelaar en implementatiepartner PATIENT+, data-analist Pacmed en zorgverzekeraar CZ.

Kritische succesfactoren

Patiënt+ heeft een aantal kritische succesfactoren benoemd om het gebruik van keuzenhulpen te laten slagen:

bewustzijn van professionals en een wens om op een andere manier te werken;
duidelijke visie, strategie en beleid van het ziekenhuis op samen beslissen en de inzet van de keuzehulpen;
ambassadeurs op alle niveaus in de organisatie;
een succesvolle implementatie en toepassing als voorbeeldfunctie;
het beschikbaar stellen van middelen en budget door het ziekenhuis;
beleid bij en afspraken met de preferente zorgverzekeraar.

Afspraken over bekostiging keuzehulpen

Uit ervaring blijkt dat ziekenhuizen niet volledig zelf de toepassing van keuzehulpen kunnen of willen bekostigen. Elk ziekenhuis geeft aan dat hier een rol voor de zorgverzekeraar ligt. Met 3 grote zorgverzekeraars (CZ, VGZ en Zilveren Kruis) zijn veel gesprekken gevoerd over het beleid dat zij hebben over samen beslissen en de rol van keuzehulpen hierin. Deze gesprekken moeten blijven plaatsvinden om tot structurele samenwerkingsafspraken te komen.

Hoe gaat het verder?

Het gebruik van de keuzehulpen is doorgegaan in 9 ziekenhuizen. En verder opgeschaald in 7 ziekenhuizen: door alle 80 beschikbare keuzenhulpen ziekenhuisbreed in te zetten. Zorgorganisaties moeten de noodzaak inzien van het gebruik van de keuzenhulpen voor samen beslissen en zorgen voor budget.