Implementatie samen beslissen in curatieve oncologieketen met Empower2Decide

Artikel | 08-12-2021

Dit project 'empowert' patiënten en zorgverleners in het proces rond samen beslissen in de curatieve oncologische keten in de regio Nijmegen – Oost-Nederland, voor patiënten met alvleesklierkanker en slokdarmkanker. Met als doel dat dit een vliegwiel is voor andere oncologische ketens.

Resultaat

Een implementatieblauwdruk en een toolkit ‘samen beslissen’. Daarnaast een regionale website met hierop informatie voor patiënten en zorgverleners. De implementatie en de ‘lessons learned’ zijn geëvalueerd.

Doel

Het project had als doel om gezamenlijke besluitvorming (samen beslissen) te verbeteren tussen patiënten, huisartsen en specialisten binnen het Oncologisch Netwerk Nijmegen Oost-Nederland. Hierbij kiezen patiënten zelf, samen met hun arts, welke behandeling het beste bij hen past. Het project richtte zich in eerste instantie op patiënten die met buikklachten bij de huisarts komen en worden doorgestuurd omdat er mogelijk sprake is van kanker (gastro-enterologische oncologie). Om de hele route van eerste tot en met derde lijn in kaart te brengen, werden patiënten gevolgd waarbij uiteindelijk sprake is van (in opzet resectabele) slokdarm- of pancreaskanker.

Activiteiten

Dit doel is bereikt door patiënten en hulpverleners vanaf het eerste moment hulpmiddelen te geven. En aandacht te hebben voor de kennis en vaardigheden bij samen beslissen. Daarnaast is een regionale website ontwikkeld met hierop informatie voor patiënten en zorgverleners over het gezamenlijk besluitvormingsproces en het bevorderen van de regionale samenwerking. Tijdens het project ontwikkelden we een implementatieblauwdruk, evalueerden we de implementatieactiviteiten en verzamelden we de ervaringen. Deze informatie kan gebruikt worden als vliegwiel voor implementatie in andere netwerkregio’s in Nederland en naar andere (oncologische) aandoeningen.

Patiëntinformatie - met onder andere de 3 goede vragen en keuzehulpen - is op een regionale website beschikbaar gemaakt. Daarnaast is er aandacht voor kennis en vaardigheden bij samen beslissen.

Kernpunten

De volgende kernpunten zijn van toepassing in het proces van samen beslissen in de regionale keten:

Vanaf de verwijzing door de huisarts weet de patiënt dat persoonlijke doelen én waarden onlosmakelijk verbonden zijn met het medisch diagnostisch en - behandelproces.
De patiënt is zich ervan bewust gemaakt dat samen beslissen altijd mogelijk is. De patiënt staat er niet alleen voor.
Waar nodig is de huisarts of tweede verwijzer betrokken bij het gesprek met zorgverleners die later bij het zorgproces betrokken werden.
De huisarts, medisch specialist en (gespecialiseerd) verpleegkundigen vormen een netwerk rondom de patiënt. Zorgverleners zijn met elkaar verbonden door zogenaamde learning communities (LC). Onderdeel van die LC’s zijn trainingen en peer-to-peer learnings. Daarnaast zijn observaties in de spreekkamer aangeboden om gespreksvoering verder te verbeteren.
Alle patiënten en zorgverleners hebben toegang gekregen tot dezelfde patiëntinformatie (keuzehulp, praatkaarten, patiënt metrolijn, animatie samen beslissen) voor het samen beslis-proces . Deze informatie komt beschikbaar op een regionale website.
Afspraken en verantwoordelijkheden met betrekking tot samen beslissen en overdracht van informatie tussen zorgprofessionals en de patiënt, zijn vastgelegd in een regionaal zorgpad (metrolijn). Deze metrolijn is online beschikbaar.
Uitkomstinformatie en Patient Reported Outcomes Measurement (PROMs) worden tijdens het behandelproces teruggekoppeld aan patiënten en zorgverleners.

Evaluatie

Evaluatie bij patiënten vindt onder andere plaats door de zogenaamde Decision Regret Scale (DRS). De DRS gaat over spijt van de behandeling. Deze vragenlijst wordt afgenomen bij patiënten en hun naasten. Dit gebeurt aan het eind van het behandelproces en 1 jaar daarna.
Evaluatie van de samenwerking in de keten met behulp van de SIK, vragenlijst en interviews.
Analyse van consulten met behulp van de OPTION 5.